ویژگی های حضرت زینب کبری (س) از نگاه بزرگان و محققان اهل سنت

 حضرت زینب (س)، شخصیتی بی نظیر در جهان اسلام بشمار می رود. شخصیتی که دارای جایگاه ویژه با خصوصیات منحصر به فرد، نزد اهل بیت (ع) و بزرگان شیعه می باشد. حضرت زینب (س) نزد اهل سنت نیز، جایگاه خاصی دارد این چیزی است که بزرگان و محققان اهل سنت نیز به آن معترفند. جهت اطلاع از جایگاه حضرت در نزد اهل سنت، به کلام بزرگان و نویسندگان آنها اشاره می کنیم:

 

ابن اثیر جزری: زینت کبری از اصحاب پیامبر (ص) و داری عقلی خالص و کامل بود

 ابن اثیر که از بزرگان اهل سنت می باشد، در کتاب اسد الغابه که درباره صحابه پیامبر (ص) نوشته است، حضرت زینب ( س) از اصحاب پیامبر (ص) دانسته و به خصوصیات و ویژگیهای بارز حضرت نیز چنین اشاره می کند:

«زَیْنبُ بنتُ عَلیّ بن أبی طالب ، واسمه عبد مناف بن عبد المطلب بن هاشم القُرَشیة الهاشمیة . وأُمها فاطمة بنت رسول الله . أدرکت النبیّ صَلَّى الله علیه وسلم ، وَوُلِدَت فی حَیَاته ، ولم تَلِدْ فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلّم بعد وفاته شیئاً . وکانت زینبُ امرأةً عاقلة لبیبة جزاله..... . وکانت مع أخیها الحسین رضی الله عنه لما قتل ، وحُمِلت إلى دمشق ، وحَضَرت عند یزید بن معاویة ، وکلامهما لیزید حین طلب الشامی أُختها فاطمة بنت علی من یزید ، مشهور مذکور فی التواریخ ، وهو یدل على عقل وقوة جَنَان» [1]

زینب دختر علی (ع) پیامبر (ص) را درک کرد ( از صحابه بود) و در زمان پیامبر (ص) متولد شد و از فاطمه (س) بعد از وفات پیامبر (ص) فرزندی غیر از او، متولد نشد و زینب زنی عاقل، خردمند و کامل بود و با برادرش حسین (ع) بود تا زمانی که برادرش شهید شد بعد به عنوان اسیر به دمشق فرستاده شد و در مجلس یزید حضور داشت و سخنان آن دو ( حضرت زینب، و یزید) هنگامی که مرد شامی خواست فاطمه دختر حسین (ع) را به کنیزی بگیرد، مشهور و در تاریخ ثبت شده است و این دلالت بر عقل و قوت قلب (شجاعت) حضرت زینت (ع) دارد

در خصوص معنی «لبیبة جزاله» باید بگوییم،  لُبّ‏ از نظر لغت، عقل و خردى است که از هر ناخالصى و شائبه‏اى پاک باشد، لب که به معنی مغز و اصل هر چیزى است نامگذارى به عقل پاک و خالص براى اینست که عقل و خرد خالص کننده‏ى همه معانى است که در وجود انسان هست مانند مغزها و مغز و اصل هر چیزى. گفته‏اند مفهوم واژه لب برتر و والاتر از معنى عقل است بس هر لبى عقل است و هر عقلى لب نیست. و از این جهت خداى تعالى فهمیدن و درک احکامى که عقل‏هاى کامل و پاک آنها را مى‏فهمند مربوط به «اولو الألباب‏» میداند یعنى فرزانگان و صاحبان عقول و خردهاى کامل، و میگوید: «وَ مَنْ یُؤْتَ الْحِکْمَةَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْراً کَثِیراً، وَ ما یَذَّکَّرُ إِلَّا أُولُوا الْأَلْبابِ‏»[2] (حقیقت و ارزش حکمت را که خداوند آنرا با خیر و نعمت بسیار بیان کرده است کسانى درک میکنند که خردمندانى فرزانه و کامل هستند) و از این قبیل آیات:[3]

جزله نیز در لغت به معنی کسی که دارای عقل نیکو[4]  یا کسی که رآی نیکوی داشته[5]  باشد . بنابراین حضرت زینب طبق اعتراف عالم نامی اهل سنت، از اصحاب پیامبر (ص) و با عقلی کامل و خالص  و شجاعتی بی نظیر بود

زرکلی: زینب (س)، قلبی استوار، با درجه ای رفیع،  سخنور، و فصیحه بود

زرکلی بعد از ذکر جریان اسارت حضرت زینب (ع) درباره خصوصیات ایشان، می نویسد: «وکانت ثابتة الجنان، رفیعة القدر، خطیبة، فصیحة..»[6] حضرت زینب (س) دارای قلبی استوار و ثابت قدم، با مقامی بالا، سخنور فصیح بود.

عمر رضا کحاله: زینب (س)، صاحب عقل برتر، رای و فصاحت و بلاغت بود

 کحاله نویسنده اهل سنت در خصوص حضرت زینب (س)  می نویسد: «سیدة جلیلة، ذات عقل راجح، ورأی وفصاحة، وبلاغة»[7] حضرت بانوی جلیله، دارای عقل راجح، رای، فصاحت و بلاغت بود

محمد علی قطب: زینب (س) گل بنی هاشم و حافظ نسل امام حسین (ع) بود

وی می نویسد  «ثمّ منّ الله على هذا البیت الکریم - بیت علیّ وفاطمة - بزهرة بنی هاشم السیدة زینب بنت الإمام علی، وقد تزوّجت السیدة زینب بنت الإمام علی (رضی الله عنه وکرم الله وجهه) من ابن عمّها قطب السخاء عبد الله بن جعفر الطیار. وقد شهدت (رضی الله عنها) فی العام الحادی والستین من الهجرة مأساة کربلاء وقامت بدور عظیم فی حفظ نسل الإمام الحسین وذریّة النبی (ص)» [8]

خداوند با گل بنی هاشم یعنی خانم زینب (س) بر خانه علی و فاطمه منت گذاشت و با پسر عمومیش عبد الله که قطب سخاوت بود، ازدواج کرد  و در سال 61 هجری در فاجعه کربلا حضور داشت و نقش بزرگی در حفظ نسل امام  حسین (ع) و ذریه پیامبر (ص) داشت

بنت شاطبی: حضرت زینب (س)، مجموعه ای از فضائل اهل بیت را داشت

بنت شاطبی محقق مصری که نام او عائشه عبدالرحمان است و آثار خود را با اسم بنت الشاطئ منتشر می‌کرد، در خصوص حضرت زینب (س) جمله جالبی دارد:

 

 

«کفى بزینب فخرا إنها أخذت من علم جدها رسول الله ..ومن شجاعة أبیها علی ومن صلابة أمها فاطمة ..ومن حلم أخیها الحسن ..ومن جهاد أخیها الحسین.. فأصبحت ملتقى فضائل أهل البیت»[9]

همین فخر بر زینب (س) کافی است که علم را از جدش پیامبر (ص)، شجاعت را از پدرش علی (ع )، صلابت را از مادرش فاطمه (س)، حلم را از برادرش حسن (ع) و جهاد را از برادرش حسین (ع) گرفت لذا دارای مجموعه از فضائل اهل بیت گردید.

شیخ باسم مکداش: حضرت زینب (س) طاهره بود

شیخ باسم مکداش در کتاب  مناقب وفضائل آل بیت النبی (صلى الله علیه وسلم) عند أهل السنة والجماعة  که مناقب اهل بیت را از منظر اهل سنت بررسی کرده است، در بخشی از کتاب به جریان مصیبت کربلا و شهادت امام حسین (ع) ، و به قضیه غارت زینت آلات زنان اهل بیت از جمله، سکینه، فاطمه، رقیه، اشاره کرده و در ادامه در خصوص حضرت زینب (س) می نویسد: «معهن عمتهن الطاهره اخت الحسین ( زینب) الکبری) ..»[10] در بین آنها، عمه پاکیزه شان زینت کبری ( س) نیز بود.  

 ام فضل علیه مصطفی کامل: حضرت زینب (س)، صحابیه مجاهد، مقامی والا و شاعره بود

 ام فضل کتابی نوشته است به نام «صحابیات مجاهدات» وی در این کتاب به اسامی و زندگی زنان مجاهد و مبارز که از اصحاب پیامبر (ص) بودند، اشاره می کند از جمله این زنان مجاهد را حضرت زینب کبری (س) دانسته و در خصوص ایشان می گوید: «وکانت ثابتة الجنان، رفیعة القدر، شاعرة، خطیبة، فصیحة»[11] حضرت زینب (س) دارای قلبی استوار، درجه ای رفیع، شاعره، خطیب و کلامی فصیح داشت.

البته در کتاب معجم النساء الشاعرات فی الجاهلیه و الاسلام، که درباره زنان شاعره در جاهلیت و اسلام نوشته شده است، نام حضرت زینب نیز به عنوان زن شاعره که دارای بلاغت و فصاحت بود، ثبت شده است[12].

بنابراین بزرگان اهل سنت، حضرت زینب (س) را زنی منحصر به فرد و دارای جایگاهی بلند، از خاندان نبوی می دانند.  همچنین از سخنان آنها چنین برداشت می شود که حضرت زینب( س)، در سخنوری، بلاغت ، فصاحت، علم و شجاعت، در مرتبه ای و درجه ای بالا بوده و از اصحاب برتر پیامبر (ص) بشمار می رود.

 

 

 

[1]  ابن اثیر، اسد الغابة فی معرفة الصحابة ، ج 7   ص 146

[2]  بقره. 269

[3]  ابن منظور، لسان العرب   ج‏1   729   راغب ، مفردات الفاظ القرآن، ص: 733 اللُّبُ‏: العقل الخالص من الشّوائب، و سمّی بذلک لکونه خالص ما فی الإنسان من معانیه، کَاللُّبَابِ‏ و اللُّبِ‏ من الشی‏ء، و قیل: هو ما زکى من العقل، فکلّ لبّ عقل و لیس کلّ عقل لبّا.

[4] طریحی‏، مجمع البحرین   ج‏5   337

[5]  ابن منظور، لسان العرب   ج‏11   109

[6] زرکلی، الأعلام للزرکلی ج3 ص  67

[7] عمر رضا کحالة ،علام النساء فی عالم العرب و الاسلام، ج 2 ص 91 بیروت، موسسه رساله

[8] محمد علی قطب، مسلمات مؤمنات، ط المختار الإسلامی، القاهرة

[9]  بنت الشاطئ,عائشة عبد الرحمن. بطلة کربلاء. ص ، 2، 16

[10]   باسم مکداش، مناقب وفضائل آل بیت النبی (صلى الله علیه وسلم) عند أهل السنة والجماعة  ص 299 بیروت،  دار الکتب العلیمه

[11]   ام فضل علیه مصطفی کامل ، صحابیات مجاهدات ص 64 بیروت، درالکتب العلمیه

[12]  عبد مهنا، معجم النساء الشاعرات فی الجاهلیه و الاسلام ، ص 114 بیروت، دار الکتب العلمیه

 

گرفته شده از سایت http://www.alwahabiyah.com