خوارج گذشته و حال، شباهتها و تفاوتها
خوارج گذشته یک طایفه بدنام، مبتدع و مذموم در میان همه مذاهب اسلامی هستند. خوارج کسانی بودند که مرتکب گناه کبیره را تکفیر کردند و آیاتی را که در حق کفار نازل شده را حمل بر مسلمانان می کردند. خوارج حال که همان وهابیت و گروه های تکفیری هستند هم مبتدع و مذموم در میان همه مذاهب اسلامی هستند. خوارج امروزی (وهابیت) آیاتی را که در حق مشرکین نازل شده را حمل بر مسلمانان می کنند و می گویند شرک مسلمانان امروزی از شرک مشرکین مکه هم بالاتر است و مشرکین در توحید ربوبی موحد بودند و در توحید عبادی (الوهی) مشرک بودند ولی مسلمانان امروزی هم در توحید ربوبی و هم در توحید الوهی (عبادی) مشرک هستند. ریشه تفکر گروه های تکفیری همچون داعش به نسل اول و دوم وهابیت همچون محمد بن عبدالوهاب، عبد الطیف بن عبد الرحمن، حمد بن عتیق و دیگران بر می گردد و طبق منهج وهابیت تکفیری گروه های تکفیری منشعب شده است.
همه مسلمانان می گویند سرقت و دروغگویی و شرب و خمر و زنا و ... اینها حرام و معصیت کبیره است اما خوارج گفتند حرام و کفر است. دعوای ما با خوارج بر سر حرمت یا عدم حرمت سرقت و دروغگویی نیست؛ دعوای ما بر سر کفر نبودن آنهاست. الان هم بعضی از اختلافات و دعواهای ما با خوارج معاصر (وهابیت) اینطور است، اما بعضی هایش اینطور نیست و کاملا فرق دارد. نوع دعوای ما با خوارج معاصر، بستگی به موضوع مورد بحث ما دارد؛ گاهی دعوا بر سر سجده لغیرالله است من و آن وهابی هر دو می گوییم سجده لغیرالله، در شریعت اسلام، حرام شرعی است، لکن من می گویم سجده ای که صرفا برای تعظیم بوده و با اعتقاد به ربوبیت و الوهیت همراه نیست کفر و شرک نیست، فقط حرام است؛ اما آن فرد وهابی می گوید هم حرام است و هم کفر و شرک است. این دعوای من و این خوارجی معاصر بر سر موضوعی است که هر دوی ما بر حرام و معصیت بودن آن اشتراک نظر داریم، اختلاف و نزاع ما بر سر شرک بودن و نبودن آن است. این اولین نوع از انواع دعواهای ما با خوارج معاصر است. این نوع از دعوا، شبیه همان دعواها و اختلافات صحابه با خوارج است. اما یک نوع دیگر از دعوا و نزاع و اختلاف فکری هم هست.
بعضی از دعواهای فکری ما با خوارج معاصر درباره موضوعاتی است که ما اصلا آنها را حرام هم نمی دانیم، اما آنها نه تنها می گویند اینها حرام است گاهی هم می گویند کفر و شرک هم هست. این نوع از دعوا در موضوعاتی مانند توسل و تبرک و طلب شفاعت و ... دیده می شود، من می گویم استفاده از اسباب و کمک خواستن از آنها شرعا مجاز است و هیچگونه مخالفت و تضادی با توحید ندارد، اما آن فرد مخالف، می گوید حرام است و گاهی شرک و کفر است. این نوع دوم از انواع اختلاف ما با خوارج عصر است. براساس این مساله باید گفت افراط و تندروی خوارج عصر ما، در مسائلی رخ داده است که قبلا سابقه ای در میان خوارج گذشته نداشته است، و حتی افراطهای معاصرین خوارجی (وهابیت) بالاتر و شدیدتر از خوارج گذشته است. قبلا خوارج، صحابه ای همچون امام علی (علیه السلام) را تکفیر کردند، قبح عمل آنها بسیار ظاهر و آشکار بود، کج فهمی و جهالت آنها نمایان شد و در دل تاریخ ثبت شده و به جا ماند، اما حالا خوارج معاصر به جان مردم عوام و علماء متاخر افتاده اند و به لطف مدارس و جامعات و ادارات و کتب پر انتشار وهابیت و مفتی های وهابی، شبهات خوارج منتشر شده و سیاه نمایی های فراوان رخ می دهد طوری که برخی از جوانان شبهه زده شده اند، این ها سبب شده که زشتی عمل خوارج معاصر کمتر نمایان شود. اما حقیقت آن است که این معاصرین تندرو، گناهشان بسیار بزرگتر از خوارج گذشته است، و اطلاق واژه خوارج بر این معاصرین تندرو، تخفیف در گناه معاصرین و مایه بدنامی و حتی ظلم در حق خوارج است. تنها کلمه صحیح و قابل اطلاق بر این معاصرین تکفیری است. اینکه نوشتم: "ظلم در حق خوارج" شاید برای بعضی ها بسیار تعجب آور و مبهم یا ناراحت کننده باشد و خطاب به من بگویند: شما با این حرفتان گناه خوارج را می شویید!! در پاسخ یک آیه از قرآن را می خوانم: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنوا کونوا قَوّامینَ لِلَّهِ شُهَداءَ بِالقِسطِ وَلا یَجرِمَنَّکُم شَنَآنُ قَومٍ عَلى أَلّا تَعدِلُوا اعدِلوا هُوَ أَقرَبُ لِلتَّقوى». رعایت تقوا و عدالت این است که گناه خوارج را در همان حدی که هست بیان کنیم. آنچه نوشتم هم از این باب بود. خوارج معاصر اعتقاد دارند مشرکین زمان پیامبر (صلی الله علیه وآله) فقط شرک الوهی (عبادی) داشتند ولی مسلمان امروزی هم شرک الوهی و هم شرک ربوبی دارد و شرک آنها به مراتب از شرک مشرکین مکه بالا تر است. خوارج آن روز آیاتی که در حق کفار نازل شده را حمل بر مسلمانان می کردند و خوارج امروز (وهابیت) علاوه بر این که آن آیات کفار و مشرکین را حمل بر مسلمانان می کنند بلکه بالاتر شرک مسمانان امروزی را بدتر از شرک مشرکین می دانند.
یک نکته مهم را تذکر می دهم: اینکه امروزه از واژه خوارج برای این گروههای تندرو معاصر تکفیری استفاده می شود یک غلط شایع است، که بعضی به آن جهل دارند و استعمال می کنند و بعضی به غلط بودن آن علم دارند لکن از باب غلط رایج آن را به کار می برند. و الا خوارج واقعی محمد بن عبدالوهاب و اتباعش هستند که علمای بزرگ اهل سنت همچون علامه ابن عابدین حنفی و صاوی مالکی و دیگران به این نکته اشاره کردند. و تفکر این خوارج تکفیری همچون داعش به نسل اول و دوم وهابیت همچون محمد بن عبدالوهاب، عبد الطیف بن عبد الرحمن، حمد بن عتیق و دیگران بر می گردد. جالب این که وهابیت معاصر به این گروهای تکفیری خوارج اطلاق می کنند غافل از این که ریشه این تکفیر و قتل مسلمانان به منهج وهابیت بر می گردد و در واقع تکفیری های معاصر تبلور و آینه محمد بن عبدالوهاب و اتباعش هستند.
